Asor kuikā   Kazingram hi atam akhali nemchemri eina okathui zangzoknanai leikasā atamli Asor hoda rikhamarā mi akha okathuili okthuisā iji.  Kazingram eina okathui hi nganainā leisā ngarokhaoda ngalāla ngakhot ngaroksā kala khala ngayaongaroksā iji.  Hithāda leilakha atamli Asornala kazing Philāvashili yaokhavā eina ashi raopāvali akathei eina yangnaphaoda leishihaowa.  Kha kazing Philāvashi naongarāna okathuiwui mili mapamrumthei marada Asorli mavālei ngasakmara …

Kazing Philāva Achālakha ava avā makhaleiya marānao akha okthuisai.  Ava avāna nganuilāk eina marāhaoda khararnaosan mateila ‘Marah’, ‘Marah’ da hoserra.  Shimlui, shimkhur kala ngasotnao khipākha maleithuda amāng sitmahuitui kala mareitei eina okthui.  Sākhavai makhalei eina vānao khalen vāsālaga vānao chieina kashakazā ngathazai.  Thangkha ngashun pongda khalen asāshonlaga mamanlākthuwa.  Ngachāng chatsui eina kathāna, shim unguramāda leikasā atamli rimarālāk eina vānao katenao …

Zingtai Mansingla   Mipha Vahei: Seitangphungwui (name of a village) Vahei kashānga kala khararchān hiwui yārkhokana.  Awui rasa kathi rasut ngasāthui haowa. Mansingla: Zingtai Mansingla kameonaona.  Azak khamathā kala sak sākathei Tangkhul ngalei ngayaovā serra. Khalengshang eina Apreiva: Mansinglashi ava eina avāna.  Ani hi chāmlāksai.  Kha aram Rong ngayiwui kameoli vāpokhuida shānglāk haowa kha tuingashitwui athishurda nao chiya leiman runlui …

Phungchamli khongnai khana Rai sākhavai Khangakuk Khipāna (khikhana) sākhalada loplop ngazekhaira – ngathinghaira.  Phungchamnana kachieina rai sāusada Kālhāng, Kuireina ngazekuwa. Phungcham, ‘Oh! sākhalairano, Longpi Lungharla zangrā?’ Mah! ‘Zangkhalairano’ Phungcham ‘Shirui Lāngdangva kathā? Zangkhalairano’, Phungcham ‘Hunphunpāla zangra chidalei’ ‘Oh! Zangkhalairano’, Phungcham ‘Hungpung, Kathur, Ngaingala zangkhalairano’ ‘Kha Halang nava itao ramkho, Ili khangachonlo’, Phungcham ‘Phanit phanaoli khorphu kahakala khorham kahakkala Phungchamli mikho; …

Marāhwo Shiwui Khararchān (Avāna Naoli Raikathā Khararchān) Achālakha okathui āpug āpagva haokaphok tharān mikumo eina sāyur-vāyur, shiri-shirā kala manglā kapaiyur saikora ātui-ālā shāngarokta okthuirum kasā ātamli kachi kathā kha ākhali sārenga eina yarmilāwui naomayar shini okthuisai.  Mayārnao mānghaoda kharar ngāhongli sā renglaga āthei- ārai phāshai kazatna ākachangasāda, zingyinlamshong khaung liya chotnā haoda ot masā ngachila sangorngor ungpihai ungpihai jichinghaowa.  Ava– …

Phungchamwui Marikhong   Khararchān Thot akhali Sihai Philāva shanglāk eina okthuisai.  Kala philāva chili Phungchamwona khuiya.  Atam ungkashung eina ānivana ārihāvali chumsinsā shailaga akhavaiva sāngasaka.  Hi Chumpha Phanitli sāya.  Akhavaiva sākhangasak hi shimwui otsin (responsibility) khamina.  ‘Nana shimwui akhavā sālu’ kachina.  Sāshai hiwuivāng Sihai Philāva china, ava-āvāli chan-ungda sei ungkapo thāran āvāvana, Phungcham kharei chirikkhawui awungali khuivāki kachi sāhaoda kāshunglāk eina …